Amourié-blanc
Morus alba
Moraceae
Àutri noum : Amourié, Amouhié, Amourié-rose.
Nom en français : Mûrier blanc.
Descripcioun :L'amourié-blanc se rescontre encaro d'eici, d'eila, dins li colo e la campagno. S'èi naturalisa dins la valado dóu Rose. Se recounèis à si fueio óuvalo, en cor à la baso, e dentado. Se pòu vèire de varieta roso que ié dison amourié-rose (fotò).
Usanço :Se saup que l'amourié, que nous vèn d'Asìo dóu couchant, fuguè proun cultiva pèr abali, emé si fueio, li magnan. Aquéli d'aqui manjon rèn qu'acò. Lou fru de l'amourié-blanc se manjo pas gaire au nostre, au contro de l'amourié-negre. Li fueio soun vertuouso pèr ajuda à digeri e dourmi, pèr lucha contro li fèbre e coume remaisso doulour.
Port : Aubre
Taio : 2 à 10 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Morus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Baragno
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Proche d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Morus alba L., 1753
Erbo-de-sant-Cristòu
Actaea spicata
Ranunculaceae
Noms en français : Actée en épi, Christophorienne.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Cristòu es uno planto pulèu grando que trachis dins li bos fre e umide de mountagno. Fai de gràndi fueio coumpausado de fueioun descoupa. L'enflourejado en grapo caup de pichòti flour que se vèi subretout lis estamino. Douno, tre l'estiéu, de grapo de fru negre e redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto empouisounanto, subretout li fru que caupon de proutouanemounino, d'eterouside e uno essènci. La planto pòu èstre mourtalo (aperaqui 10 fru) emé arrèst cardia. La racino èi vióulament purgativo. A passa tèms a servi pèr tua li pesou, aro s'utiliso soulamen en oumeoupatìo.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Actaea
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 2
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Gaudre
- Palun de mountagno
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Actaea spicata L., 1753